ठाणे | ज्ञानसाधना महाविद्यालयात फोटोग्राफी वर्कशॉप’ या विषयावरील व्याख्यानाचे आयोजन

प्रतिनिधी नीरज शेळके

ठाणे वार्ता :- ठाण्याच्या सतीश प्रधान ज्ञानसाधना महाविद्यालयात ‘बिईंग मी’ ही समिती कार्यरत आहे. ही एक पाचवर्षीय मोहीम आहे. तृतीयपंथी , दिव्यांगजन, वयोवृद्ध व्यक्ती या समाजघटकांबद्दल विद्यार्थी, पालक, शिक्षक, शिक्षकेतर कर्मचारी व समाजमनात संवेदना निर्माण करणे, स्त्रियांसंबंधी गंभीर आजारांबाबत मार्गदर्शनपर कार्यक्रम राबवणे हा ‘बिंईंग मी’ समितीचा मुख्य हेतू आहे.
समाजात आपल्या परिश्रमाच्या जोरावर अढळ स्थान निर्माण करणाऱ्या व तृतीयपंथीयांच्या न्याय-हक्कांसाठी लढणाऱ्या प्रतिभावंत तृतीयपंथीयांचा विद्यार्थ्यांबरोबर प्रत्यक्ष संवाद व्हावा, जेणेकरून तृतीयपंथीयांबद्दल विद्यार्थ्यांच्या मनातील अज्ञान समूळ नष्ट करता येईल या हेतूने, ‘भारतातील पहिल्या महिला तृतीयपंथी फोटो-पत्रकार झोया लोबो’ यांच्या ‘फोटोग्राफी वर्कशॉप’ या विषयावरील व्याख्यानाचे आयोजन दि.१७ फेब्रुवारी रोजी कनिष्ठ महाविद्यालयासाठी व १८ फेब्रुवारी रोजी वरिष्ठ महाविद्यालयासाठी करण्यात आले होते.

गणित विभाग, बीएमएम विभाग, कनिष्ठ महाविद्यालयातील सांस्कृतिक व स्पर्धा समिती व बिईंग मी समितीच्या वतीने सदर कार्यक्रमाचे आयोजन करण्यात आले होते. कार्यक्रमासाठी बिईंग मी सल्लागार सदस्य व संस्थेच्या सह-सचिव मानसी प्रधान, उपप्राचार्या व बिईंग मी समितीप्रमुख डॉ.मृणाल बकाणे, प्रभारी प्राचार्य डॉ.भूषण लांगी, उपप्राचार्य प्रा.सीताराम वाहुळे डॉ.स्वाती गुजर, डॉ.सारिका सागर प्रा.नयना राठोड यांचे मौलिक मार्गदर्शन लाभले. कार्यक्रम समन्वयक डॉ.प्राची बाकळे व प्रा.महेश कुलसंगे यांनी नियोजनात मोलाची भूमिका निभावली.

आपल्या भाषणात झोया लोबो यांनी रेल्वेमध्ये भीक मागण्यापासून ते फोटो-जर्नलिस्टपर्यंतचा जीवनप्रवास मांडला. अभ्यासक्रमातूनच तृतीयपंथीयांसंबंधी माहिती मिळावी, विद्यार्थ्यांबरोबरच पालकांसाठीही माहितीपर कार्यक्रमांचे आयोजन करावे, शाळा, महाविद्यालय, रेल्वे यांसारख्या सामाजिक स्थळी तृतीयपंथीयांसाठी प्रसाधनगृहे असावीत असे मत त्यांनी मांडले. तृतीयपंथी असणे हा गंभीर आजार कींवा रोग नसून निसर्गतः मानवी शरीररचनेत व लिंगासंबधीच्या मानसिकतेत आढळून येणारा बदल असतो, तृतीयपंथी हा सुद्धा समाजातील एक अविभाज्य घटक आहे, परंतु जाचक रूढींनी निर्माण केलेल्या सामाजिक चौकटींमुळे हा घटक दुर्लक्षिला गेला आहे. घरातूनच प्रेम मिळत नसल्याने परिणामी बालवयातच घर सोडून तृतीयपंथीयांच्या समूहात सामील झाल्याने, शिक्षणापासून वंचित राहिल्याने तृतीयपंथीयांना स्वःविकास साधता येत नाही, परिणामी भिक मागणे व देहविक्री करणे हेच त्यांच्या उदरनिर्वाहाचे साधन होय. शिक्षणसंस्था व शासनदरबारी आम्हांला स्वःविकास साधता येईल, यासाठी कृतीशील ठोस पावले उचलायला हवीत असे मत त्यांनी मांडले. पहिल्यांदाच एखाद्या महाविद्यालयातील विद्यार्थ्यांशी प्रत्यक्ष संवाद साधताना खूप आनंद होत असल्याचे त्या म्हणाल्या. ज्ञानसाधना महाविद्यालयाप्रमाणेच सर्व महाविद्यालयांनी असा पुढाकार घेतल्यास तृतीयपंथीयांना समाजात सहजच स्थान मिळू शकेल असे मत त्यांनी मांडले. यावेळी विद्यार्थ्यांच्या मनातील शंकांचे व प्रश्नांचे निरसन त्यांनी केले. #accepttrans या नावाने इन्ट्राग्रामवर त्यांनी सुरू केलेल्या मोहिमेसाठी आपण कोणत्याही तृतीयपंथीयांसोबत काढलेला फोटो अपलोड केल्यास सदर मोहिमेला यश मिळेल असे त्या म्हणाल्या

फोटोग्राफीबद्दल बोलताना त्यांनी कॕमेरा हाताळणे हे कौशल्याचे काम आहे आणि अभिरूची असल्याशिवाय हे कौशल्य आत्मसात करता येत नाही. फील्डवर काम करत असताना सुरूवातीला अनेकदा मी काढलेले निकृष्ट दर्जामुळे फोटो नाकारण्यात आले, तेव्हा मी जिद्दीने पैसे साचवून पहिल्यांदा जूना डीएसएलआर कॕमेरा विकत घेतला. मला वाटतं या क्षेत्रात येणाऱ्या विद्यार्थ्यांनीही जून्या कॕमेऱ्यापासून सुरूवात केल्यास फोटोग्राफीचे तंत्र अवगत होण्यास मदत होईल, असे त्या म्हणाल्या. यावेळी त्यांनी डीएसएलआर कॕमेरॕच्या विविध घटकांविषयी सविस्तर मार्गदर्शन केले. लेन्सचे विविध प्रकार व कॕमेरा कसा हाताळावा याबाबत मार्गदर्शन केले. जवळपास २०० विद्यार्थी, २५ शिक्षक या दोनदिवसीय कार्यक्रमात सहभागी झाले होते.